පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානතිස්සමහාරාමය - යෝධකණ්ඩිය මාර්ග‍යේ යාල ව‍නෝද්‍යානයට සැතපුම් 18ක් පමණ ගමන් කිරී‍මෙන් සිතුල්පව්ව විහාරයට ප්‍ර‍වේශ විය හැකි ය. තිස්සමහාරාම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත් වේ.
වංශකථාවලත් ශිලා ලේඛන සාධකවලත් චිත්තලපබ්බත විහාරය ලෙසින් හඳුන්වා ඇති මෙකී විහාරය කාවන්තිස්ස රජු (ක්‍රි.ව. 100 – 140) ඉදි කළ බව පිළිගැ‍නේ. මහාවංසයේ සඳහන් වන ආකාරයට දාන ශාලා, ධර්මශාලා ආදී අංගයන්‍‍ගෙන් යුතු අංග සම්පූර්ණ විහාරයක් කරවා සත් දිනක් පූජා පවත්වා කාවන්තිස්ස රජු මෙකී විහාරය සඟ සතු කර ඇත. අනුරාධපුරයේ මහා විහාරයට සමානව ම රෝහණ‍යේ වූ මහා විහාරයක් ලෙස මෙකී චිත්තල පබ්බත විහාරය හඳුනා ගත හැකි ය. වසභ රජු මෙම ස්ථාන‍යේ ස්තූප 10ක් ඉදි කළ බවට සාධක ඇති අතර, පසු කාලීන ව මහා දාඨික, මහා නාග, අමණ්ඩ ගාමිණී අභය රාජ්‍යය සමයන්හි දී එම ස්තූප නැවත ප්‍රතිසංස්කරණය කර ඇත. මහල්ලක නාග, දප්පුල රාජ්‍ය සමයන්හි ද මෙම විහාරස්ථානයට විවිධ ප්‍රදානයන් කර ඇති අතර සිතුල්පව්ව විහාර භූමි‍යෙන් දැනට ලෙන් ලිපි රැසක් හඳුනා ගෙන ඇත. මේ අතර දස මහා යෝධයින් වූ නන්දිමිත්‍ර, වේළුසුමන ආදීන් කරන ලද ලෙන් පූජාවන් පිළිබඳ ලිපි ද හඳුනා ගෙන ඇත. කොරවක් ලෙන නමින් හැඳින්වෙන ලෙ‍නෙහි අනුරාධපුර අවධියට අයත් සිතුවම් ශේෂ හඳුනාගත හැකි ය.
